Ulga badawczo-rozwojowa (ulga B+R) została wprowadzona w 2016 roku w celu
wspierania innowacyjności polskiej gospodarki. Działalność badawczo-rozwojowa została
zdefiniowana, jako działalność twórcza obejmująca badania naukowe lub prace
rozwojowe, podejmowane w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy
oraz wykorzystania ich do tworzenia nowych zastosowań. Ulga ta cieszy się coraz
większą popularnością wśród podatników. W 2021 roku skorzystało z niej 3606
podatników, gdzie w 2016 roku jedynie 571.
Na czym polega ulga B+R?
Głównym celem ulgi jest możliwość podwójnego odliczenia wartości wydatków, które są
kosztami związanymi z prowadzoną przez podatnika działalnością badawczo-rozwojową
(tzw. koszty kwalfikowane). Podwójne odliczenie wartości wydatków związane jest z
tym, iż wydatki te mogą zostać odliczone jako koszty uzyskania przychodów
(standardowe odliczenie kosztów) oraz w ramach ulgi jako odliczenie kosztów od
podstawy opodatkowania. Wysokość odliczenia zależy od wielkości przedsiębiorstwa oraz
od tego, czy ma ono status centrum badawczo-rozwojowego. Obecnie wszyscy
podatnicy korzystający z ulgi mogą odliczyć 100% kosztów wskazanych w ustawie,
natomiast centra badawczo-rozwojowe, o ile są mikro, małym lub średnim
przedsiębiorcą mogą odliczać 200% kosztów Również centra badawczo-rozwojowe
posiadające status dużego przedsiębiorcy (wyjątek stanowią koszty związane z ochroną
patentową) oraz wszyscy podatnicy w przypadku kosztów kwalifikowanych związanych z
wynagrodzeniami pracowników zatrudnionych do działalności B+R mogą odliczać 200%
kosztów
Komu przysługuje ulga?
Ulga skierowana jest do przedsiębiorców będących osobami prawnymi lub osobami
fizycznymi prowadzącymi pozarolniczą działalność gospodarczą opodatkowaną według
skali podatkowej albo tzw. podatkiem liniowym, którzy w danym roku podatkowym
ponieśli wydatki na działalność badawczo-rozwojową.
Jak można odliczyć ulgę B+R?
Podatnik może odliczyć od podstawy tzw. koszty kwalifikowane, które zostały wprost
wymienione w art. 26e ust. 2 PIT / art. 18d ust. 2 CIT. Należy jednak pamiętać, że
koszty te nie mogły zostać odliczone od podstawy opodatkowania podatkiem
dochodowym, jak również nie mogły być zwrócone w żadnej innej formie.
Odliczenie dokonuje się w zeznaniu za rok podatkowy, w którym poniesiono koszty
związane z działalnością B+R. W przypadku wystąpienia straty lub gdy kwota
przysługujących podatnikowi odliczeń jest wyższa od uzyskanych dochodów, wówczas
przedsiębiorca ma prawo do odliczenia ulgi w zeznaniach za kolejno następujące po
sobie sześć lat podatkowych następujących bezpośrednio po roku, w którym podatnik
skorzystał lub miał prawo skorzystać z odliczenia. Dodatkowo podatnik w zeznaniu
podatkowy musi wykazać koszty kwalifikowane podlegające odliczeniu.
Możliwości zastosowania ulgi
Ustawodawca dał bardzo duże możliwości zastosowania ulgi, gdyż innowacje wprowadzane przez przedsiębiorców wcale nie muszą być spektakularne. Poniżej zostały
opisane sytuacje, w których przedsiębiorcy mogą skorzystać z ulgi B+R.
Spółka L nie będąca centrum badawczo-rozwojowym, zajmuje się produkcją różnego
rodzaju opakowań spożywczych. Produkowane przedmioty w głównej mierze były
wykonane z plastiku. Spółka czując się odpowiedzialna za wspólne dobro, jakim jest
środowisko naturalne, postanowiła dokonać zmian, w celu zredukowania negatywnego
wpływu na otoczenie. W pierwszej kolejności Spółka postanowiła zredukować
wykorzystywanie plastiku przy produkcji opakowań, poprzez zastąpienie go innym
surowcem – papierem. W związku z tym Spółka opracowała nowe opakowania, które w
dalszym ciągu będą odpowiednie do przechowywania produktów żywnościowych, jak
również pozwolą na wykorzystanie ich zarówno w niskich temperaturach (do
przechowywania żywności w chłodziarkach, lodówkach) oraz wysokich (do odgrzewania
posiłków w mikrofalach, piekarnikach). Dodatkowo Spółka postanowiła, że wytwarzane
w trakcie produkcji odpady będzie przetwarzała w celu uzyskania surowca do
wykorzystania w innych obszarach działalności. W związku powyższym postanowiła
opracować technologiczny proces wewnętrznego przetwarzania odpadów. Zarówno przy
kosztach związanych z opracowaniem nowych opakowań, jak i technologii do
przetwarzania odpadów Spółka będzie mogła skorzystać z ulgi B+R.
Z kolei Spółka A zajmuje się produkcją części maszyn do szycia na zlecenie Spółki B.
Spółka B opracowała nową maszynę. W celu uruchomienia produkcji zgodnie z
wytycznymi Spółki B, Spółka A będzie zmuszona do opracowania i przeprogramowania
urządzeń oraz do dostosowania linii produkcyjnej. Spółka A będzie więc mogła
skorzystać z ulgi B+R.
Natomiast poniżej została przedstawiona sytuacja, w której przedsiębiorca nie będzie
mógł skorzystać z ulgi.
Spółka Z zajmuje się produkcją kosmetyków. Zleceniodawcą Spółki Z jest między innymi
Spółka X, która opracowała nowy produkt. Spółka X nie tylko opracowała skład nowego
kosmetyku, ale również dostarczyła Spółce Z opracowany proces technologiczny. W
związku z powyższym Spółka Z nie skorzysta z ulgi B+R.